Bạo lực gia đình là hành vi cố ý của một thành viên trong gia đình gây tổn hại về thể chất, tinh thần, tình dục hoặc kinh tế đối với các thành viên khác. Đây là hiện tượng tồn tại ở nhiều gia đình, từ thành thị đến nông thôn, không phân biệt trình độ học vấn, thu nhập hay tầng lớp xã hội. Hãy cùng công ty thám tử tại Đà Nẵng phân tích vấn nạn này nhé.
Theo Luật Phòng, chống bạo lực gia đình năm 2022, bạo lực không chỉ giới hạn ở hành vi đánh đập, mà còn bao gồm việc lăng mạ, kiểm soát kinh tế, cưỡng ép tình dục và ngăn cản tiếp cận các quyền cơ bản.
1. Các hình thức bạo lực gia đình phổ biến
a. Bạo lực thể chất
Là hành vi dùng vũ lực như đánh, đấm, tát, đạp… gây thương tích cho nạn nhân. Đây là loại dễ nhận biết và thường bị lên án mạnh mẽ.
b. Bạo lực tinh thần
Bao gồm các hành vi xúc phạm, chửi bới, đe dọa, cô lập, khống chế, làm tổn thương lòng tự trọng, khiến nạn nhân sống trong tâm trạng sợ hãi, lo âu kéo dài.
c. Bạo lực tình dục
Xảy ra khi một người ép buộc người kia thực hiện hành vi tình dục trái ý muốn. Hành vi này có thể xảy ra ngay cả trong quan hệ vợ chồng.
d. Bạo lực kinh tế
Là việc kiểm soát tài chính, không cho người vợ/chồng/con cái được tự chủ về tiền bạc, từ chối cấp tiền sinh hoạt, hoặc chiếm đoạt tài sản.
Xem thêm: Dịch vụ thám tử tại Vinh Nghệ An
2. Nguyên nhân dẫn đến bạo lực gia đình
a. Tư tưởng gia trưởng, trọng nam khinh nữ
Nhiều người vẫn giữ quan niệm “chồng là chủ, vợ là người phục tùng”, dẫn đến sự mất cân bằng quyền lực trong gia đình.
b. Áp lực kinh tế và xã hội
Thất nghiệp, nợ nần, khó khăn tài chính có thể khiến các thành viên mất kiểm soát cảm xúc, trút giận lên người thân.
c. Ảnh hưởng từ môi trường sống
Người từng chứng kiến hoặc là nạn nhân của bạo lực khi còn nhỏ có nguy cơ tái hiện hành vi này trong tương lai.
d. Thiếu kiến thức và kỹ năng sống
Không biết cách quản lý cảm xúc, giải quyết mâu thuẫn, thiếu kỹ năng giao tiếp cũng là yếu tố kích thích hành vi bạo lực.
3. Hậu quả nghiêm trọng của bạo lực gia đình
a. Đối với nạn nhân
-
Sức khỏe thể chất: bị thương tích, tàn tật, suy nhược cơ thể.
-
Tâm lý: trầm cảm, lo âu, rối loạn tâm thần, mất niềm tin vào bản thân và xã hội.
-
Cơ hội sống: bị ngăn cản học tập, làm việc, phát triển bản thân.
b. Đối với trẻ em
-
Ảnh hưởng tâm lý lâu dài, dễ bắt chước hành vi bạo lực khi trưởng thành.
-
Kết quả học tập sa sút, thậm chí bỏ học vì môi trường gia đình căng thẳng.
c. Đối với xã hội
-
Làm suy yếu nền tảng đạo đức và pháp luật.
-
Gây gánh nặng lên hệ thống y tế, pháp lý, an sinh xã hội.
Đọc thêm: Dịch vụ thám tử tại Hà Tĩnh
4. Bạo lực gia đình dưới góc nhìn pháp luật Việt Nam
a. Luật phòng, chống bạo lực gia đình
Luật Phòng, chống bạo lực gia đình 2022 quy định rõ trách nhiệm của cá nhân, gia đình, cộng đồng và Nhà nước trong việc ngăn chặn, xử lý bạo lực.
b. Xử lý hành chính và hình sự
-
Phạt hành chính từ 500.000 đồng đến 5.000.000 đồng cho hành vi đánh đập, lăng mạ, xúc phạm.
-
Xử lý hình sự theo Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi 2017):
-
Tội cố ý gây thương tích (Điều 134)
-
Tội hành hạ người khác (Điều 140)
-
Tội cưỡng ép quan hệ tình dục (Điều 143)
-
c. Bảo vệ khẩn cấp
Nạn nhân có quyền yêu cầu cơ quan chức năng ra lệnh cấm tiếp xúc tạm thời với người gây bạo lực và được bố trí nơi ở an toàn.
5. Dấu hiệu nhận biết và cách thu thập bằng chứng
Dấu hiệu nhận biết
-
Nạn nhân hay có vết bầm tím, thương tích bất thường.
-
Trẻ em sợ sệt, né tránh người thân.
-
Người bị hại hay im lặng, cô lập, không giao tiếp.
-
Sự căng thẳng, cãi vã thường xuyên trong nhà.
Cách thu thập bằng chứng
-
Ghi âm, quay video hành vi bạo lực.
-
Lưu tin nhắn đe dọa, email xúc phạm.
-
Chụp ảnh vết thương và hồ sơ bệnh án.
-
Nhờ hàng xóm, người thân làm chứng.
6. Cách xử lý khi bị bạo lực gia đình
a. Bình tĩnh và tìm cách thoát khỏi nguy hiểm
Khi bị tấn công, hãy tìm cách bảo vệ mình trước tiên. Nếu có thể, rời khỏi nơi xảy ra bạo lực.
b. Trình báo cơ quan công an
Gọi 113 hoặc đến trụ sở công an gần nhất để trình báo. Đừng ngần ngại vì quyền được bảo vệ của bạn là hợp pháp.
c. Gọi đến đường dây nóng hỗ trợ
-
Tổng đài quốc gia bảo vệ trẻ em: 111
-
Đường dây nóng của Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam: 1900 969 680
d. Liên hệ trung tâm trợ giúp pháp lý
Bạn có thể được tư vấn miễn phí về quyền lợi và cách xử lý theo đúng quy định pháp luật.
Tham khảo thêm: Công ty thám tử tại Đồng Hới Quảng Bình
7. Vai trò của cộng đồng và cơ quan chức năng
a. Gia đình và hàng xóm
Không nên xem đây là “chuyện nhà người ta”. Cần can thiệp đúng lúc, báo cáo chính quyền địa phương khi phát hiện dấu hiệu bạo lực.
b. Trường học và tổ chức xã hội
Cần tổ chức các chương trình giáo dục giới tính, kỹ năng sống, giáo dục đạo đức và bình đẳng giới để phòng ngừa hành vi bạo lực.
c. Chính quyền và pháp luật
Phải xử lý nghiêm các vụ việc, tạo niềm tin cho nạn nhân dám lên tiếng và đảm bảo hệ thống hỗ trợ đủ mạnh để bảo vệ người bị hại.
Bạo lực gia đình là vấn nạn không thể xem nhẹ, bởi nó không chỉ phá vỡ mái ấm mà còn gieo rắc đau thương dai dẳng cho nhiều thế hệ. Để đẩy lùi bạo lực, cần sự vào cuộc đồng bộ từ gia đình, xã hội, pháp luật và chính mỗi cá nhân.
Mỗi người chúng ta hãy nói KHÔNG với bạo lực. Hãy dũng cảm lên tiếng, hỗ trợ người bị hại và cùng nhau xây dựng một môi trường gia đình văn minh, bình đẳng và yêu thương.